Khi nào cần bảo dưỡng bình chữa cháy? Hướng dẫn kiểm tra tại nhà

Bình chữa cháy là thiết bị phòng cháy quan trọng, không thể thiếu trong gia đình, văn phòng, nhà xưởng hay trên các phương tiện giao thông. Tuy nhiên, rất nhiều người chỉ chú ý đến bình khi xảy ra hỏa hoạn, mà quên mất rằng: bảo dưỡng định kỳ chính là yếu tố quyết định hiệu quả hoạt động của bình.

Vậy, khi nào cần bảo dưỡng bình chữa cháy? Có thể tự kiểm tra tại nhà được không? Dưới đây là hướng dẫn chi tiết, dễ thực hiện để bạn chủ động bảo vệ an toàn cho gia đình và tài sản của mình.

1. Tại sao cần bảo dưỡng bình chữa cháy?

Bình chữa cháy hoạt động theo cơ chế áp suất phun ra chất chữa cháy (bột, khí CO₂, nước…). Theo thời gian, nếu không kiểm tra, một số rủi ro có thể xảy ra:

• Mất áp suất → không phun được

• Vón cục bột, rò rỉ khí CO₂

• Rỉ sét vỏ bình → nguy cơ xì nổ

• Chốt an toàn kẹt cứng, vòi phun bị tắc

• Bình quá hạn sử dụng mà không biết

Khi xảy ra sự cố cháy, bình hỏng sẽ khiến bạn mất cơ hội dập lửa ngay từ đầu, gây hậu quả nghiêm trọng.

👉 Vì thế, kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ giúp:

• Đảm bảo bình luôn hoạt động tốt

• Phát hiện sớm lỗi hư hỏng

• Kéo dài tuổi thọ thiết bị

• Tăng mức độ an toàn và yên tâm

2. Khi nào cần bảo dưỡng bình chữa cháy?

⏱ 2.1 Thời gian bảo dưỡng định kỳ

Theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7435-1:2004, bình chữa cháy cần được bảo dưỡng định kỳ 6 tháng/lần (với nơi có nguy cơ cháy cao) và 12 tháng/lần (với môi trường thông thường như gia đình).

🧯 2.2 Các mốc kiểm tra quan trọng:

⛔ 2.3 Những dấu hiệu cần bảo dưỡng ngay lập tức:

• Kim áp suất ở vạch đỏ hoặc không hiển thị

• Rò rỉ khí, có tiếng xì nhẹ

• Vòi phun hỏng, cong gãy hoặc tắc

• Tem kiểm định quá hạn

• Bình bị rỉ sét, phồng méo hoặc đáy bình mục

• Chốt an toàn gãy, bị tháo niêm phong

3. Hướng dẫn kiểm tra bình chữa cháy tại nhà (5 bước đơn giản)

Bạn hoàn toàn có thể tự kiểm tra định kỳ tại nhà, nhất là với bình chữa cháy đặt trong căn hộ, xe hơi hoặc văn phòng nhỏ. Dưới đây là hướng dẫn từng bước:

✅ Bước 1: Kiểm tra tem kiểm định và hạn sử dụng

• Mỗi bình đều có tem bảo trì ghi ngày nạp, ngày kiểm định và hạn sử dụng.

• Đảm bảo bình còn trong thời hạn từ 3–5 năm tùy loại.

📌 Nếu quá hạn, cần mang đến đơn vị có chức năng nạp sạc lại hoặc thay mới.

✅ Bước 2: Quan sát đồng hồ áp suất (đối với bình bột)

• Trên bình bột chữa cháy thường có đồng hồ đo áp lực.

• Kim phải nằm trong vùng màu xanh mới đảm bảo an toàn.

📌 Nếu kim lệch khỏi vùng xanh → cần kiểm tra lại van và nạp lại khí.

✅ Bước 3: Kiểm tra thân bình và các bộ phận

• Vỏ bình: Không bị móp méo, rỉ sét, biến dạng

• Vòi phun: Không nứt, gãy hoặc bị tắc

• Chốt an toàn: Còn nguyên niêm phong, không bị gãy

• Đế bình: Đặt chắc chắn, không nghiêng ngả

📌 Đặc biệt quan trọng nếu bình đặt lâu trong môi trường ẩm, nhiều dầu mỡ.

✅ Bước 4: Cân trọng lượng bình

• Cân để biết bình còn đủ chất chữa cháy hay không

• Mỗi bình đều ghi trọng lượng tổng (bao gồm cả vỏ)

• Nếu trọng lượng giảm nhiều → có thể đã rò rỉ hoặc đã sử dụng một phần

📌 Áp dụng cho cả bình bột và bình CO2

✅ Bước 5: Lắc nhẹ bình bột (nếu có)

• Bột chữa cháy có thể vón cục nếu để quá lâu

• Lắc nhẹ cảm nhận bên trong – nếu thấy rắn chắc, có thể bột đã bị đông cứng

📌 Trường hợp này nên mang đến cơ sở thay bột hoặc kiểm tra kỹ thuật

4. Nên bảo dưỡng bình chữa cháy ở đâu? Bao nhiêu tiền?

🛠 4.1 Địa chỉ uy tín

• Các công ty PCCC có giấy phép kiểm định

• Trung tâm bảo trì được ủy quyền bởi Cảnh sát PCCC

• Không nên tự ý tháo bình hoặc nạp lại tại cơ sở không rõ nguồn gốc

💰 4.2 Giá bảo dưỡng (tham khảo):

📌 Nếu chi phí bảo dưỡng cao hơn 70% giá mua mới → nên thay bình mới

5. Những lưu ý khi bảo quản và sử dụng bình chữa cháy

• Đặt bình ở vị trí dễ thấy – dễ lấy (cửa ra vào, cầu thang, bếp)

• Không để dưới nắng, gần nguồn nhiệt hay nơi ẩm ướt

• Không tháo niêm phong nếu chưa sử dụng

• Không dùng bình quá hạn hoặc đã bị xì

• Sau khi dùng 1 phần → vẫn phải nạp lại, không được để nguyên

6. Câu hỏi thường gặp

❓ Bình để lâu không dùng có bị hỏng không?

✅ Có. Bình có thể bị mất áp suất, vón bột, hoặc rò khí dù chưa từng dùng. Kiểm tra định kỳ là cần thiết.

❓ Bình chữa cháy CO2 có đồng hồ áp không?

❌ Không. Bình CO2 không có đồng hồ áp suất, phải cân trọng lượng hoặc kiểm tra rò rỉ bằng tay chuyên dụng.

❓ Có thể tự nạp lại bình chữa cháy không?

❌ Không nên. Việc nạp sai áp suất, dùng bột/khí kém chất lượng có thể gây nổ, tắc bình hoặc không hiệu quả khi dùng. Hãy đến đơn vị chuyên nghiệp.

Kết lại,

Bình chữa cháy là thiết bị cứu sinh, nhưng chỉ có tác dụng khi còn hoạt động tốt. Việc bảo dưỡng định kỳ, kiểm tra tại nhà đúng cách sẽ giúp bạn:

• Luôn chủ động ứng phó khi có cháy

• Tránh rủi ro do thiết bị hỏng

• Tiết kiệm chi phí thay mới không cần thiết

👉 Hãy đánh dấu lịch kiểm tra định kỳ mỗi 6 tháng, và chủ động liên hệ với đơn vị chuyên nghiệp để bảo trì, kiểm định bình đúng hạn.